Wat veroorzaakt pigmentvlekken echt? (En wat je eraan kunt doen)

Pigmentvlekken, hyperpigmentatie, ouderdomsvlekken of donkere vlekken op het gezicht: veel vrouwen van 50+ herkennen de frustratie. Je huid lijkt plots vlekkerig, ongelijk, en ondanks serums of behandelingen blijven die vlekjes zitten. Maar wist je dat de ware oorzaak vaak dieper ligt dan zonblootstelling of huidveroudering?

In dit artikel neem ik je mee - vanuit mijn expertise als Oosters en Westers geneeskundig opgeleide skincare expert –  naar de kern. Want een egale huid komt niet alleen uit een potje. Ik kijk met je mee naar voedingstekorten, leefstijl, hormonale disbalans, stress en natuurlijke huidverzorging. En ik geef je een zachte, doeltreffende routine tegen pigmentvlekken, speciaal voor de volwassen huid.

Wat is hyperpigmentatie precies?

Hyperpigmentatie is een veelvoorkomend probleem waarbij er meer melanine wordt aangemaakt dan normaal. Dit pigment zorgt voor kleur in onze huid, maar bij overproductie ontstaan donkere plekjes. Denk aan:

• Pigmentvlekken (door zon, leeftijd of ontsteking)

• Melasma (hormonale pigmentatie, vaak op wangen/voorhoofd)

• Post-inflammatoire hyperpigmentatie (na acne, eczeem, wondjes)

• Ouderdomsvlekken (lentigo solaris, vaak op handen of gezicht)

'Allerlei vrouwen en ook mannen in mijn omgeving vertellen met enige zorg over hyperpigmentatie en dat ze hun vlekken laten wegsnijden bij de huidarts. Het gaat duidelijk niet goed met hun huid, en ze begrijpen niet waar de onderliggende oorzaak is of wat ze moeten doen om hyperpigmentatie tegen te gaan.' 

Hoe ontstaat hyperpigmentatie?

Veel mensen denken bij hyperpigmentatie aan de zon. En hoewel UV-straling een rol speelt, is het vaak niet de hoofdschuldige. De zon vergroot de zichtbaarheid van pigmentvlekken, maar het lichaam bepaalt zelf of het melanine aanmaakt of niet. En dat proces wordt beïnvloed door iets veel fundamentelers: je innerlijke balans.

Diep van binnen: de verborgen oorzaken van pigmentvlekken

1. Tekorten aan essentiële mineralen en vitaminen

De aanmaak van melanine – en het evenwicht daarin – is afhankelijk van bepaalde nutriënten. Bij tekorten raakt het systeem verstoord. Belangrijke micronutriënten zijn:

• Mineralen: koper, zink, mangaan, ijzer, boor, seleen, jodium, silicium. Met name koper wordt echt over het hoofd gezien in het mineralen rijtje. De invloed op een normale pigmentatie van de huid is echter een wetenschappelijk aangetoonde. Koper als spore element vind je in allerlei voedingsmiddelen en altijd in combinatie met andere mineralen en spore elementen. Kijk eens naar Eidon mineralen. 

• Vitaminen: B12, foliumzuur en het volledige B-complex. Vitaminen in het B-complex hebben een grote invloed op de normale aanmaak van huidpigmenten en het mechanisme van de melanine productie. 

Zonder voldoende van deze voedingsstoffen kan het lichaam pigment niet goed aanmaken en reguleren. Gevolg: hyperpigmentatie, huidverkleuring, vlekjes.

2. Hoe ontstaan deze tekorten?

• Onvolwaardig dieet: Bewerkt voedsel bevat weinig B-vitaminen en mineralen. Verse groenten, zaden en volle granen ontbreken vaak.

• Te veel koffie: Cafeïne vermindert de opname van o.a. zink en ijzer. Vooral bij meerdere koppen per dag. Er zijn nog veel meer voedingstoffen die de normale opname van deze nutriënten remmen. Denk aan producten waar soya in verwerkt is.

• Malabsorptie: Door stress, medicatie en slechte darmgezondheid worden minder nutriënten opgenomen dan je zou willen. Het gevolg is uiteindelijk dat je huid en haar daaronder lijden. Malabsorptie komt tegenwoorden op hele grote schaal voor. iedereen die ontbijt met bijvoorbeeld een ijslatte, mag rekenen op een opgeblazen buik, en slechte vertering. Of denk aan bijvoorbeeld een koude bak yoghurt met vruchten en noten. Het werkt afkoelend en verslechtert de functie van de Maag en de Milt, met als gevolg malabsorptie en onverteerd voedsel in in de ontlasting. In het Westen begrijpen we de functie van warm eten en drinken voor onze spijsvertering niet. Het zorgt massaal voor spijsverteringsproblemen op steeds jongere leeftijd. 

• Medicijngebruik: Denk aan maagzuurremmers, anticonceptie of pijnstillers, maar ook aan chemo, aan allerlei andere soorten reguliere medicijnen. Het is een bekende bijwerking dat er pigmentvlekken kunnen ontstaan door regulier medicijngebruik. Het wordt geaccepteerd als bekende bijwerking, maar de oorzaak wordt niet blootgelegd en er wordt niets gedaan aan het tegen gaan ervan. Veel medicijnen verbruiken vitaminen en mineralen bij afbraak via de lever, de lever heeft ze als grote ontgiftingsfabriek nodig om zijn werk te kunnen doen. 

• Hormonale disbalans: Te veel suiker, snelle koolhydraten en te weinig gezonde vetten (omega 3-6-9) verstoren je hormonen. Melasma is daar een klassiek gevolg van. Deze vetzuren vind je in gezonde voeding zoals vette vis, eigeel, borageolie, teunisbloemolie, algen. 

'Toen ik in mijn praktijk een vrouw van 54 begeleidde met hardnekkige pigmentvlekken na de zomer, bleek ze al jaren B12-tekort te hebben door maagzuurremmers. Na aanvulling én het aanpassen van haar voeding werd haar huid zichtbaar egaler in zes maanden.'

3. De zon is niet de vijand – maar een spiegel

Zonlicht is vaak de trigger, maar niet de oorzaak. Een gezond lichaam – rijk aan antioxidanten en goed gevoed – kan zonnestraling beter aan met de normale 30 tot 50 spf bescherming. Pigmentvlekken na zon ontstaan sneller bij mensen met:

• lage antioxidantenstatus

• tekorten aan koper/zink en andere sporenelementen

• hormonale disbalans

• gevoeligheid voor ontstekingen (bijvoorbeeld bij rosacea of acne)

Hoe kom je van pigmentvlekken af?

Stap 1: Herstellen van binnenuit

• Eet echt puur, onbewerkt, vers. Kies voor groenten, gezonde vetten, zaden, volle granen, peulvruchten (bevatten koper), vette vis, ei. 

• Beperk suiker en koffie. Vervang koffie eens door een heerlijk koffie vrij alternatief zoals Yannoh of Bambu. Koffie heb je niet nodig, als je goed voor jezelf zorgt en voldoende uitrust. 

• Vul tekorten aan: Supplementen met o.a. B12, foliumzuur, zink en koper onder begeleiding van een natuurdietist. 

• Zorg voor je darmen: Eet minimaal 500gram gekookte/gestoomde/gestoofde groenten per dag en gebruik eventueel probiotica, bijvoorbeeld van Nutergia of Biovitaal.

Stap 2: Natuurlijke huidverzorging met verhelderende ingrediënten

Natuurlijke skincare kan pigmentvlekken zichtbaar verlichten – zonder agressieve zuren of synthetische bleekmiddelen. Kies ingrediënten die samenwerken met je huid:

'Vaak krijg ik te horen dat 50+ vrouwen bij het gebruik van onze skincare ineens verdwijnende pigmentvlekken hebben bij langer gebruik. Dat vind ik mooi. Onze skincare werkt echt op een hele mooie pure en natuurlijke manier samen met je huid. Je huid herkent de natuur.' 

• Vitamine C (amla, duindoorn): antioxidant, remt pigmentaanmaak. Stap 3 Elixir Vitamin Bomb.

• Niacinamide: egaliseert, versterkt de huidbarrière, binnenkort in onze Stap 2 Skin Drink Serum.

• Zoethoutwortel: remt tyrosinase (enzym dat pigment activeert), In ons Herbal Miracle Mask dat binnenkort uitkomt. Prachtig masker om de huid effen te houden.

• Sheaboter: voedt, herstelt en verzacht ontstekingsreacties. van Shea boter is bewezen dat ze pigmentvlekken helpt voorkomen en verminderen. Stap 1, 4 en stap 5 zitten bomvol met deze prachtige pure shea boter.

'Ik gebruik deze stappen elke dag, en de hyperpigmentatie op mijn decolleté-huid is helemaal verdwenen.' Lees je ook mijn blogje over het mooi houden van je decolleté na je 50ste?  

• Groene Thee: beschermen tegen vrije radicalen door UV-licht 

• Ectoin: beschermt je cellen tegen zonschade, kalmeert en hydrateert diep. Een super aminozuur voor je huid dat echt veel doet

• Symphytum (smeerwortel): ondersteunt huidherstel en egalisatie

Onze favoriete routine tegen pigmentvlekken

De MOTHR EARTH PROOF® skincare routine combineert voedende ingrediënten met antioxidanten, bloesemwaters en botanische extracten die de huid helpen zich te herstellen:

1. Stap 0 – REMOVE: Reinig mild met druivenpitolie, kamille en calendula. Verwijdert make-up, vuil en stadslucht. Ook geschikt voor waterproof.

2. Stap X – MIST: Verfrissende bloesemwaters (roos, oranjebloesem) met antioxidanten. Kalmeert, hydrateert en verkleint poriën.

3. Stap 1 - Peel + Shine: heerlijke regenererende shea met groene thee om je huid schoon te maken en te voeden, egaliseert en hydrateert diepgaand. Huid-herstellend.
4. Stap 2 - Serum Skin Drink: hydraterend serum met aloe vera, symphytum en binnenkort ook niacinamide en ectoin® herstelt je huid, egaliseert en werkt kalmerend.

5. Stap 3 – ELIXIR: Gezichtsolie met passievrucht, baobab, zwarte bes, perilla, acaibes, abessijn, rozenbottel, bakuchiol (binnenkort) duindoorn, jojoba en vitamine C, vitamine A, B en E. Deze ongekend krachtige snel absorberende gezichtsolie ondersteunt celvernieuwing, kalmeert en egaliseert de teint. Een echte anti-ager.

6. Stap 4 – REPAIR: Nachtverzorging met ectoin, sheaboter en aminozuren. Helpt bij regeneratie en pigmentreductie.

7. Stap 5 - S.O.S. Eyes - crowfeet fighter: een regenererende oogcrème met prachtige boters zoals Shea, Mango, Cacao, Muru Muru, hele mooie snel absorberende oliën die de huid herstellen en laten oplichten. Een echte must have voor de 50+ vrouw. Binnenkort verkrijgbaar in de webshop.

'Ik krijg nu al uit ons test panel allerlei hele mooie reactie op Stap 5 S.O.S. Crow Feet Fighter. Het is een creme waar veel vrouwen op hebben gewacht. En ik kan zelf ook niet zonder! Elke dag als laatste stap mijn oogcontour beschermen tegen vochtverlies! De huid blijft mooi elastisch en glad.'

Deze routine is zacht, 100% natuurlijk en ideaal voor de rijpere huid met vlekjes, melasma of zonschade.

Tot slot: terug naar de basis - terug naar de natuur

Hyperpigmentatie is een symptoom – een boodschap van binnenuit.  Laat dat eens diep doordringen. Het is in geen geval een oppervlakkige klacht, maar een uitnodiging om anders en beter voor jezelf te zorgen. Door puur te eten, stress te verminderen, meer rust te nemen (tijd om naar de blauwe lucht te staren of een gewoon boek (dus geen luisterboek of podcast) te lezen dat je in je handen kunt vasthouden en je bladzijde na bladzijde omslaat (geeft rust), hormonen in balans te brengen en je huid te ondersteunen met natuurkracht.

Want schoonheid ontstaat waar voeding, verzorging en rust elkaar ontmoeten.

Het is onze missie om je met de kracht van de natuur te verbinden!